Πότε έχουμε τα πρώτα ακουστικά ερεθίσματα; Έχει παρατηρηθεί ότι τα έμβρυα μιμούνται φωνήεντα, γεγονός που υποδηλώνει πρώιμη προετοιμασία για την ομιλία. Αυτό δείχνει ότι η επιρροή της μητέρας σε μία από τις πιο σημαντικές ικανότητες που θα αποκτήσουμε στη ζωή μας, την ομιλία, αρχίζει πολύ πριν να γεννηθούμε, ακόμη και όταν βρισκόμαστε ακόμη στη μήτρα της.
Ακρόαση στη μήτρα
Αν και κάποια βασικά στοιχεία της ακοής αναπτύσσονται νωρίτερα, οι ερευνητές λένε πως το ακουστικό σύστημα, που περιλαμβάνει το εξωτερικό και εσωτερικό αυτί, καθώς και το ακουστικό νεύρο, ολοκληρώνεται περίπου στις 26 με 28 εβδομάδες κύησης.
Διαβάστε επίσης: Μωρά: 11 γονίδια καθορίζουν πότε θα περπατήσουν
Η ακοή μας, λοιπόν, έχει τις ρίζες της στην κοιλιά της μαμάς μας. Επομένως, ακούγαμε από όταν ήμασταν ακόμη εκεί μέσα. Τι ακούγαμε; Αρχικά τον καρδιακό παλμό, την αναπνοή και τους ήχους της πέψης της μητέρας μας. Από τον εξωτερικό κόσμο, ο πιο έντονος και σταθερός ήχος στον οποίο είχαμε εκτεθεί ήταν η φωνή της μαμάς μας, μαζί ενδεχομένως με περιστασιακή μουσική ή άλλους περιβαλλοντικούς ήχους.
Λόγω των μονωτικών ιδιοτήτων της μήτρας και του αμνιακού υγρού, η γκάμα των ήχων που μπορούν να ακούσουν τα έμβρυα περιορίζεται κυρίως σε χαμηλότερες συχνότητες, κάτι που σημαίνει ότι στοιχεία της ομιλίας, όπως ο τόνος και τα ρυθμικά μοτίβα, είναι αυτά που μπορούν να ανιχνεύσουν πιο εύκολα τα αγέννητα μωρά. Αυτή η πρώιμη έκθεση στη φωνή της μητέρας βοηθά στην αρχή ενός ιδιαίτερου επικοινωνιακού δεσμού μεταξύ μητέρας και παιδιού.
Μάλιστα, μελέτες έχουν δείξει ότι όταν τα μωρά στη μήτρα ακούνε τη φωνή της μητέρας τους αναπαραγόμενη μέσω μεγαφώνου τοποθετημένου στην κοιλιά, ο καρδιακός τους ρυθμός αυξάνεται, ένδειξη αναγνώρισης και εμπλοκής. Αντιθέτως, όταν αυτά ακούν μια άγνωστη γυναικεία φωνή, ο καρδιακός τους ρυθμός μειώνεται.
Προετοιμασία για τη γλώσσα
Είναι συναρπαστικό ότι αυτή η πρώιμη έκθεση στην ομιλία της μητέρας φαίνεται να προετοιμάζει τα μωρά για την εκμάθηση της γλώσσας, μια διαδικασία που ξεκινά πριν ακόμα από τη γέννηση.
Η περιορισμένη, όσον αφορά στις συχνότητες, εμβέλεια των ήχων στη μήτρα ίσως να εξυπηρετεί έναν προστατευτικό και ταυτόχρονα προπαρασκευαστικό σκοπό. Συγκεκριμένα, επιτρέπει στα έμβρυα να εστιάζουν στον ρυθμό, τον τόνο και τη μελωδία της ομιλίας, χωρίς να διεγείρονται υπερβολικά από την πολυπλοκότητα των ήχων της γλώσσας.
Αυτή η περιορισμένη αλλά στοχευμένη ακουστική εμπειρία είναι πολύ βοηθητική για αυτά, αφού έτσι αρχίζουν να διακρίνουν τα μητρικά από τα ξένα γλωσσικά μοτίβα. Επίσης, τα βοηθά να αναγνωρίζουν στις φωνές μέχρι και στοιχεία που σχετίζονται με το συναίσθημα.
Έτσι τα νεογέννητα έχουν ήδη μία εμπειρία σχετικά με τη γλωσσική μάθηση και είναι καλύτερα προετοιμασμένα να αντιμετωπίσουν πιο σύνθετες εργασίες, όπως είναι η αναγνώριση φωνηέντων, συμφώνων και άλλων χαρακτηριστικών της μητρικής τους γλώσσας.
Το ίδιο συμβαίνει και με την όραση. Με το που βγαίνουμε στον κόσμο, στην αρχή βλέπουμε θολά, μέχρι το οπτικό μας σύστημα να προσαρμοστεί. Με την ομιλία παρ’ όλα αυτά, η εκπαίδευση ξεκινά από τη στιγμή που είμαστε μέσα στη μήτρα.
Φωνή της μαμάς και σύνδεση
Η ακρόαση της φωνής της μητέρας φαίνεται επίσης να παίζει καθοριστικό ρόλο στη γνωστική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Για παράδειγμα, έρευνες έχουν δείξει ότι πρόωρα βρέφη σε μονάδες εντατικής θεραπείας νεογνών ωφελούνται όταν ακούνε τη φωνή της μητέρας τους, ακόμη κι αν δεν μπορούν να βρίσκονται στην αγκαλιά της.
